Geen heli-port bij Rijswijk!

De provincie Zuid-Holland lijkt het bedrijf HeliPlan V.O.F. geen strobreed in de weg te leggen, als het gaat om hun plan voor een ‘heli-port’, een luchthaven voor helikopters, te realiseren aan de Spoorlaan in Den Haag. Een eerder verzoek om het aantal vluchten vanaf de huidige locatie (Kranenburgweg in Den Haag) op te voeren, werd al eens afgewezen door Milieudienst Rijnmond. Toch lijkt de provincie nu van gedachten te zijn veranderd.

Wij vinden het volstrekt onverantwoord dat er zo vlak bij Rijswijk een luchthaven voor helikopters wordt gevestigd. De feiten op een rij:

• de helikopters vliegen over fietspaden waar veel fietser (waaronder jonge scholieren) fietsen;
• buurtbewoners zullen onvermijdelijk overlast hebben van het geluid van stijgende, dalende en overvliegende helikopters;
• niet alleen neemt de kans op een ongeval toe, maar ook de omgeving waarin dit risico toeneemt, is absoluut niet acceptabel: huizen, scholen en wegen;
• de uitstoot van uitlaatgassen in deze omgeving neemt toe;
• de geplande luchthaven ligt vlakbij een gesloten terrein van TNO, waar mogelijk gevaarlijke (explosieve) stoffen liggen opgeslagen;
• er zal een toename van verkeer plaatsvinden i.v.m. transport van personen, goederen en (niet in de laatste plaats) gevaarlijke stoffen (o.a. brandstof).

Daarnaast lijkt het in opdracht van de provincie door To70 uitgevoerde onderzoek niet compleet te zijn, en worden in het onderzoek gedane aanbevelingen en nuances door de opstellers van de beschikking simpelweg ‘vergeten’.

Niet in de laatste plaats: op slechts 12 kilometer afstand ligt het Rotterdam The Hague Airport. De naam zegt wat ons betreft genoeg. We dienden daarom dit weekend een zienswijze in bij de provincie. Beste provincie: doe er uw voordeel mee!

Aan: Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland

p/a DCMR Milieudienst Rijnmond

Postbus 843

3100 AV Schiedam

Rijswijk, 20 december 2014

Geachte heer/mevrouw,

Provincie Zuid-Holland heeft een kennisgeving van een ontwerpbeschikking Luchthavenregeling gepubliceerd. De ontwerpbeschikking betreft een besluit tot vaststelling van een luchthavenregeling voor een helikopterluchthaven op de GAVI-kavel gevestigd aan de Spoorlaan in Den Haag. Dit naar aanleiding van een aanvraag van het bedrijf HeliPlan V.O.F.

Ik/wij heb(ben) kennis genomen van de ontwerpbeschikking en de overige relevante stukken die de Provincie ter inzage heeft gelegd bij het Stadsdeelkantoor Leidschenveen-Ypenburg.

Mijn/onze zienswijze is dat, op basis van de ter inzage gelegde stukken, u voornoemde aanvraag van HeliPlan V.O.F. dient af te wijzen. Hieronder licht ik mijn/onze zienswijze toe.

Een luchthaven dichtbij- of te midden van bewoonde gebieden veroorzaakt veel overlast van vertrekkende- en aanvliegende helikopters. Met name door de aanwezigheid van Rotterdam-Den Haag Airport moeten de mogelijke aanvliegroutes van Heli’s worden beperkt. Dit wordt in de toelichting bij de ontwerpbeschikking niet voldoende onderkend en lijkt niet te zijn meegenomen in de besluitvorming. Helikopters maken veel lawaai tijdens het vliegen, wat bijzonder veel invloed heeft op de leefomgeving omdat dit geluid in de lucht geproduceerd wordt. De ter inzage gelegde stukken bevatten geen analyse, indicatie of weging van deze invloed, zeker niet buiten de directe omgeving van de luchthaven.

Verder worden de vliegroutes van de helikopters met de ontwerpbeschikking niet gereguleerd of beperkt. Daardoor is het goed denkbaar dat helikopters die vertrekken of landen van de luchthaven dicht langs of zelfs boven woningen vliegen en daardoor veel extra overlast veroorzaken.

Het rapport ‘Geluid en externe veiligheid helihaven Den Haag’ van het bureau To70 biedt op dit punt geen houvast. Immers, de invlieg- en uitvliegroutes die in de illustraties in dit rapport zijn aangegeven en als uitgangspunten voor berekeningen in het rapport zijn gehanteerd, zijn niet gereguleerd in de ontwerpbeschikking. Immers, eenmaal opgestegen helikopters zijn vrij om woningen laag en dichtbij te passeren. Het bureau To70 houdt hier in voornoemd rapport geen rekening mee.

De bepalingen in de ontwerpbeschikking zijn in strijd met de overige ter inzage gelegde stukken. In artikel 6, lid 1 wordt bepaald dat onverminderd de bepalingen uit wet- en regelgeving, de luchthaven uitsluitend mag worden gebruikt door helikopters in de appendix categorieën 010 en 011.

Het gebruik van zwaardere helikopters vallend binnen deze appendix categorieën wordt met deze bepaling niet beperkt. Dit terwijl in het rapport van To70 er bij de berekeningen van uit wordt gegaan dat 80% van het gebruik van de luchthaven wordt uitgevoerd met de lichtste variant (in het rapport: EC-120). Ook deze constatering leidt tot de conclusie dat dit rapport geen informatie bevat die als onderbouwing kan dienen voor verlening van de ontwerpbeschikking.

Overigens lijkt artikel 6 gebruik van de helihaven door zwaardere categorieën dan 010 en 011 niet uit te sluiten, als andere (internationale?) wet- en regelgeving blijken te prevaleren boven de bepaling in betreffend lid. Indien dit niet kan worden uitgesloten, dan kan de belasting op de leefomgeving door gebruik van de luchthaven zelfs nog groter zijn. Weet de Provincie hoeveel groter?

De ontwerpbeschikking legt onvoldoende voorschriften op aan de exploitant en gebruikers van de luchthaven om belangen van omwonenden zeker te stellen.

Artikel 6, lid 4 van de ontwerpbeschikking legt de richtingen vast voor invliegen en uitvliegen. Echter niet over welke afstand deze richtingen door gebruikers gehandhaafd moeten worden. Gebruikers van de luchthaven zijn daarom vrij om tot- of vanaf enkele meters afstand van de luchthaven in iedere richting of hoogte te vliegen. Het rapport van To70 geeft geen indicatie over wat dit betekent voor de leefomgeving, voor wat betreft geluidsoverlast, milieuschade en veiligheidsrisico’s.

Rapportageverplichtingen in de ontwerpbeschikking richten zich op gebruik van de luchthaven. Rapportageverplichtingen over het gebruik van het luchtruim door gebruikers van de luchthaven ontbreken. Gebruikers worden niet beperkt in hun vliegroutes en daar wordt ook niet over gerapporteerd. Na ingebruikname van de luchthaven kunnen klachten van bewoners over geluidsoverlast niet worden gelegd naast rapportages over gebruikte vluchtroutes.

Het rapport ‘Geluid en externe leefomgeving Den Haag’ geeft geen betrouwbaar beeld van het effect van de luchthaven op de leefomgeving. Zoals hierboven is aangegeven beperkt de ontwerpbeschikking de vliegroutes van gebruikers niet tot de routes die als basis voor de berekeningen van To70 hebben gediend. Daarnaast wordt uitgegaan van gebruik van voornamelijk (80%) lichte helicopters (EC-120) terwijl de ontwerpbeschikking deze beperking niet oplegt.

Om zorgvuldig te kunnen besluiten op de aanvraag van HeliPlan V.O.F. is het nodig dat de Provincie zorgvuldig onderzoek laat uitvoeren naar het effect van de luchthaven op de leefomgeving en andere belangen van belanghebbenden.

Het gaat daarbij in ieder geval om de invloed van:

• het geluid dat gebruikers van de luchthaven produceren; effecten op bewoners zoals veel geluid in hun tuinen of op balkons;
• de luchthaven is voorzien in de directe nabijheid (enkele tientallen meters) van drukke fietspaden, waarop dagelijks zeer veel jonge scholieren fietsen;
• gebruik van de luchthaven heeft uitstoot van uitlaatgassen en extreem veel geluid op deze burgers tot gevolg;
• ongevallen met helikopters van gebruikers van de luchthaven; zoals ongevallen op- of nabij woningen, scholen en sportcomplexen; het gaat niet alleen om de kans op een sterfgeval als gevolg van een helikopterongeval, maar ook om het mogelijk invalide raken van mensen of andere gezondheidseffecten;
• de nabije ligging van de luchthaven bij een afgeschermd gebied van TNO, waar mogelijk zeer gevaarlijke stoffen worden vervoerd en zijn opgeslagen; een ongeval met een helikopter kan daar een grote milieuramp dicht bij 11.000 woningen veroorzaken;
• helikopters die vlak over- of langs de zeer nabij gelegen rijkswegen A4 en A12 vliegen en daarmee een risico vormen voor de verkeersveiligheid op de weg;
• invloed op de leefomgeving van extra wegverkeer in de wijk Leidschenveen-Ypenburg door transport van en naar de luchthaven, zoals goederenvervoer, brandstof vervoer of vervoer van chemische stoffen voor helikopters.

De Provincie zou deze effecten grondig moeten laten onderzoeken, bij voorkeur door een onafhankelijk bureau. Belanghebbenden zouden de mogelijkheid moeten hebben om van de onderzoeksresultaten kennis te nemen en hun zienswijze kenbaar maken.

Het is goed denkbaar dat woningen in de wijken rondom de helihaven als gevolg van de overlast van gebruikers van de luchthaven, in waarde dalen. Het gaat hier om een zwaarwegend belang. Immers, de huizenvoorraad in de rondom liggende woongebieden heeft een totaalwaarde van vele miljarden. Er is geen fonds dat een eventueel waardeverlies compenseert. En veel woningen staan al onder water. Dit mogelijke effect dient de Provincie te onderzoeken en mee te wegen in haar beslissing. De ter inzage gelegde stukken gaan hier niet op in.

Op 12 kilometer afstand van de GAVI-kavel bevindt zich een internationale luchthaven, waar ook helikopters mogen landen en opstijgen, namelijk Rotterdam The Hague Airport. De naam van de luchthaven geeft aan dat deze luchthaven mede voor de regio Haaglanden bestemd is. In luchtvaarttermen gaat het om een zeer kleine afstand, de luchthavens zouden ‘bij elkaar om de hoek’ komen te liggen.

Ook over de weg is de afstand klein. Beide locaties liggen nabij rechtstreekse snelwegen. De Provincie zou dit aspect expliciet mee moeten wegen in de behandeling van de aanvraag van HeliPlan V.O.F. De ter inzage gelegde stukken vermelden hier echter niets over. Omwonenden verdienen een goed inzicht in de redenen en afweging van de Provincie waarom zij in de buurt van een huidige luchthaven, er nog één wil laten vestigen temidden van woonwijken.

Tevens wil(len) ik/wij u mijn/onze directe belangen kenbaar maken.

Er is al veel geluidsoverlast in en rondom vele woningen in Rijswijk (o.a. Vrijenban) door de nabij gelegen snelwegen A4, A12 en A13, goederenvervoer voor bedrijventerreinen, Tram en Spoorwegen en het vliegverkeer van Rotterdam The Hague Airport en Schiphol. Ik/wij wil(len) niet dat geluidsoverlast, milieuschade en veiligheidsrisico’s in mijn/onze leefomgeving verder toenemen door de vestiging van een luchthaven/landingspunt voor Helicoters in de buurt van Rijswijk.

Ik/wij verzoek(en) u om mijn/onze zienswijze mee te nemen in de besluitvorming van de Provincie Zuid-Holland op de aanvraag van HeliPlan V.O.F.

Tenslotte behoud(en) ik/wij het recht voor om mijn/onze zienswijzen verder aan te vullen.

Hoogachtend, namens fractie Onafhankelijk Rijswijk,

Dick Jense